Turbodziura problem silników z doładowaniem

 

 

Doładowanie silnika spalinowego przez turbosprężarkę ma za zadanie dostarczenie większej ilości tlenu do spalania paliwa, co przekłada się na jego wyższą efektywność. Technologia ta nie jest idealna, a jednym z problemów, jakie jej towarzyszą, jest tzw. efekt turbodziury. Na czym on polega?

Czym jest turbodziura?

Pojęcie turbodziury pojawia się często w tekstach dotyczących zasad działania i efektywności turbosprężarek, jednak nie zawsze jest odpowiednio wyjaśnione. Na podstawie nazwy można domyślać się, że chodzi w nim o przerwę występującą w pracy turbiny, a w konsekwencji o jej nierówne działanie. Rzeczywistość jest bardzo zbliżona do tego opisu. Stosując proste porównanie, wirnik turbosprężarki można odnieść do dziecięcego wiatraczka, który nawet przy silnym podmuchu wiatru nie zawsze od razu rozkręca się do pełnej prędkości. Na taki stan wpływa zarówno jego masa oraz stawiany przez nią opór, jak i sama siła wiatru. W przypadku turbin tym wiatrem są spaliny wydalane przez kolektor. Ich strumień uzależniony jest od ilości obrotów silnika, dlatego przy jego spokojniejszej pracy nie zawsze jest wystarczający do „popchnięcia” wirnika. W praktyce turbodziura objawia się brakiem natychmiastowej reakcji na wciśnięcie pedału gazu.

Sposoby eliminowania turbodziury

 

Turbodziura powstaje głównie przy niskich obrotach silnika, bowiem wówczas strumień gazów jest zbyt słaby do napędzenia wirnika. W konsekwencji układ napędowy nie pracuje płynnie i wymaga chwili czasu do pełnego rozkręcenia się. Zazwyczaj są to niewielkie, kilkusekundowe wartości, a po osiągnięciu 1400 obr./min silnik wyraźnie przyspiesza, jednak w wielu sytuacjach taka praca może powodować dyskomfort dla kierowcy. Eliminowanie efektu turbodziury jest możliwe poprzez zastosowanie kompresora zamiast tradycyjnej turbiny. Napędzany pasem przez silnik zużywa wprawdzie część jego mocy, ale za to umożliwia doładowanie od najniższych obrotów. W samochodach wyścigowych za eliminowanie tego efektu odpowiada system podtrzymania ciśnienia doładowania ALS. Warto wspomnieć, że turbodziura nie jest uznawana za wadę. Zainstalowanie turbiny doładowania w samochodzie zawsze wiąże się z takim efektem, a im większa turbosprężarka, tym większe prawdopodobieństwo wystąpienia tego zjawiska.